Hoe help je een vriend(in) die depressief is?
5 november 2022
Is iemand in jouw omgeving uit het veld geslagen door depressie? Houd dan de moed erin met deze tips om hulp te bieden.
Hoewel de meeste Nederlanders volgens het CBS dik tevreden zijn met hun leven, krijgt 1 op de 5 Nederlanders te maken met een depressie in diens leven. De ziekte staat zelfs in de top 5 van hoogste ziektelasten, hoogste ziektekosten en grootste veroorzakers van arbeidsverzuim. Een depressie komt dus vaak voor en is niet zomaar een dipje dat na twee weken over is. Het is een ingewikkelde ziekte waarbij verschillende delen van je hersenen betrokken zijn, volgens de Hersenstichting. Je kunt dus spreken van een (tijdelijke) hersenziekte.
Hoe ontstaat een depressie?
Het ontstaan van een depressie is bijna altijd het gevolg van een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Een stress-, hormoon- of immuunsysteem dat uit balans in, bijvoorbeeld. Onder sociale factoren vallen situaties die langdurige (traumatische) stress veroorzaken, zoals het overlijden van een dierbare, ontslag, een scheiding of mishandeling. Meestal ontstaat de depressie dan niet meteen, maar soms jaren later. Ook psychische eigenschappen tellen mee bij het ontstaan van een depressie. Bepaalde (karakter)eigenschappen kunnen je gevoeliger maken voor mentale problemen, zoals weinig zelfvertrouwen hebben of geen hulp kunnen vragen.
Een vriend of vriendin mentaal zien lijden is moeilijk. Zeker omdat de ziekte zo ontastbaar is. Wat is de oorzaak? Hoe lang duurt het? Hoe los je het op? Soms weten jij én de ander niet waar te beginnen. Met onderstaande tips kun je je steentje bijdragen aan het herstel.
Bied hulp aan
Vaak zeggen we ‘laat het maar weten als ik iets kan doen’, maar iemand met mentale problemen heeft al genoeg aan zijn hoofd. Als je de dingen al heel donker inziet, dan kan weten wat je nodig hebt en hier hulp bij vragen lastig zijn. Houd het als naaste daarom simpel en kijk of je dagelijkse taken kunt overnemen van degene die depressief is. Denk hierbij aan koken, de was doen of op de kinderen passen. Mealpreppen is een perfecte manier om snel een voedzaam weekmenu in elkaar te draaien voor iemand.
Voel niet de behoefte om het voor de ander te willen oplossen, maar heb geduld met het proces. Zie jezelf eerder als iemand die wil bijdragen aan een gezonde omgeving voor degene die ziek is, zodat deze zelf kan herstellen. Dat houdt in dat je, fysiek en mentaal, de hulp biedt die binnen jouw grenzen ligt.
Lees ook: ‘Zo herken je een depressie‘
Heb geduld
Sommige mensen worden één keer in hun leven depressief en bij anderen keert het vaker terug. Een episode kan een paar weken of een paar jaar duren. Dat maakt dat depressiviteit onvoorspelbaar uit de hoek komt. Het belangrijkste is: herstellen van mentale problemen is altijd één stap vooruit en twee terug. Iedereen herstelt in zijn eigen tempo. Geduld is daarom een schone zaak.
Verwacht niks terug
Jij wilt er graag zijn voor je vriend(in), maar op sommige momenten zul je er voor je gevoel weinig of niets voor terugkrijgen. Iemand die depressief is, vrolijkt niet spontaan op door jouw aanwezigheid. Klachten als vergeetachtigheid, niet goed luisteren en vermoeidheid horen bij depressie, dus neem deze vooral niet persoonlijk. Depressie zorgt er namelijk voor dat iemand volledig in de overlevingsstand zit, waardoor socializen en connectie zoeken met anderen geen prioriteit heeft of niet mogelijk is. Maar je aanwezigheid helpt wel degelijk, ook als je daar niets van merkt.
Geef geen ongevraagd advies
Depressies zijn er in alle soorten en maten. Kort, chronisch, eenmalig, terugkerend, licht, ernstig… Er is niet altijd een touw aan vast te knopen en daarom is advies geven lastig. Laat die taak over aan de dokter en psycholoog en geef alleen advies wanneer het je gevraagd wordt. Benoem daarentegen alle kleine verbeteringen. Wees echter altijd alert op gedachten over zelfmoord. In dat geval kun je, ook als naaste, terecht bij hulplijn 0900-0113.
Bied een luisterend oor
Laat weten dat je er bent wanneer je vriend(in) iemand nodig heeft om mee te praten. Durft iemand eindelijk zijn of haar hart bij je te luchten, luister dan zonder te oordelen. Begin niet over de depressie als de ander er nog niet aan toe is. In dat geval kun je ervoor kiezen simpelweg aanwezig te zijn zonder iets te zeggen, door samen naar buiten te gaan, te bewegen of gewoon bij elkaar te zitten.
Lees ook: ‘Tips om beter te leren luisteren‘
Tip van de redactie
Diley White noise machine (witte ruis)
