Wat elke vrouw volgens een deskundige moet weten over haar lichaam
5 september 2022
We zien en voelen ons lichaam elke dag. Toch weten we er eigenlijk maar bar weinig over. Hoog tijd om daar verandering in te brengen. De Duitse gynaecoloog Sheila de Liz (51) schreef een boek over het vrouwelijk lichaam en Santé vroeg haar het hemd van het lijf.
“Ik heb eigenlijk twee banen”, zegt Sheila de Liz lachend. “Op de voorgrond ben ik gynaecoloog, op de achtergrond vrouwencoach. Wij vrouwen zijn namelijk geneigd om problemen altijd als eerste bij onszelf te zoeken. Als we na een paar maanden nog niet zwanger zijn, denken we meteen dat er iets mis met ons is. En lukt het niet om een orgasme te krijgen tijdens de seks? Dan doen we vast ook iets verkeerd. Nee, denk ik dan, misschien weet je man gewoon niet wat jij nodig hebt. Al is dat weer niet alleen zijn schuld. Hoe minder kennis je zelf hebt over je lichaam, hoe vatbaarder je bent voor het idee dat alles aan jou ligt. Als we allemaal wat beter zouden durven opkomen voor wat we nodig hebben, zou ons leven er een stuk makkelijker op worden.”
Wat verbaast je het meest over wat vrouwen niet weten?
“Het is shocking hoe weinig mensen – zelfs dokters – weten over de vrouwelijke anatomie. Zelf leerde ik tijdens mijn studie geneeskunde nog dat de clitoris een klein pareltje was, terwijl dit slechts het topje van de ijsberg is. In werkelijkheid is het een groot piramidevormig orgaan dat onderhuids doorloopt. Dat dit pas in 1998 werd ontdekt, lang nadat we harten hadden getransplanteerd en schapen gekloond, zegt alles over hoe belangrijk de wetenschap het vrouwelijk lichaam vond. En zelfs nu de kennis er wél is, weten nog steeds veel mensen dit niet. Het verbaast me hoeveel artsen denken dat de vagina het belangrijkste stimulatiepunt is voor een orgasme.”
Zijn vrouwen in de loop der jaren onzekerder geworden over hun looks ‘daarbeneden’?
“Ja. Veel vrouwen vinden hun genitaliën niet mooi en denken dat er iets mis mee is. Maar wist je dat bij de meeste vrouwen één schaamlip groter is dan de ander? Dat is volkomen normaal. Ik denk dat die schaamte deels komt doordat meer vrouwen zich scheren tegenwoordig, waardoor je de onderlinge verschillen beter ziet. En dan is er natuurlijk nog de invloed van porno, waar alle vrouwen een barbielook lijken te hebben. Realiseer je wel dat bijna al die vrouwen een operatie hebben gehad en dat dit niet normaal is.”
Hoe normaal is het als je liever Netflix kijkt dan seks hebt met je partner?
“Haha, nou, dat komt zeker veel voor. Het probleem is denk ik niet dat vrouwen minder van seks houden dan mannen, maar er bestaat een enorm misverstand over hoe vrouwelijk genot werkt. Spontane opwinding bij vrouwen bestaat eigenlijk niet, hooguit in het begin van een relatie. We zijn net een oven: als je de aan-knop hebt ingedrukt, duurt het nog een tijdje voor je op temperatuur bent. Mannen zijn meer een magnetron: ping! Het tweede verschil is dat mannen zich door seks meer verbonden voelen met hun partner, terwijl vrouwen die verbinding moeten voelen vóórdat ze seks hebben. Als je een stressvolle dag op werk hebt gehad, de kinderen druk zijn en de hond op het tapijt heeft gepoept, staat ons hoofd meestal niet naar seks. Terwijl hij dat wel prima kan. Als hij dan afgewezen wordt, concludeert hij automatisch dat jij geen interesse hebt in seks. Mannen moeten weten dat ons lichaam werkt als een piano: je moet alle knoppen bespelen voor er mooi geluid uit komt. Dus complimentjes geven, lieve appjes sturen, kussen, aanraken. En dan niet recht op het doel af, maar óók de hals, oorlellen, borsten… We hoeven niet altijd een compleet vijfgangendiner, maar voor de meeste vrouwen werkt het wel zo.”
Lees ook: Saai seksleven? Dit kun je eraan doen volgens een deskundige
Een ander taboe dan: menstruatie. Veel vrouwen denken dat hevig bloedverlies en pijn er nu eenmaal bij horen, maar is dat ook zo?
“Nee. Misschien zei je moeder vroeger dat je gewoon moest accepteren dat dit soort klachten horen bij het vrouw-zijn, maar in sommige gevallen is het wel degelijk belangrijk om je te laten onderzoeken. Extreme buikpijn kan bijvoorbeeld wijzen op endometriose, en daar is wat aan te doen. Als je menstruatie je leven dusdanig beïnvloedt dat je elke maand een à twee dagen ziek bent of dat je zo heftig bloedt dat je het huis niet uit kunt, zoek dan hulp. En ook als je symptomen door de jaren heen erger worden.”
Steeds meer vrouwen worden ‘pilmoe’ of zoeken een vorm van anticonceptie zonder hormonen. Zijn hun zorgen hierover terecht?
“Ja en nee. Ik vind dat de pil een heel goede en veilige vorm van anticonceptie is, maar misschien niet om je hele leven lang te gebruiken. Ik geloof dat bij verschillende levensfases ook verschillende vormen van voorbehoedsmiddelen horen. Je zegt niet tegen een meisje van vijftien: ‘Hier heb je een app, zo kun je zelf je vruchtbare dagen bijhouden.’ En een koperspiraal zou ik ook niet aanraden om mee te beginnen, al is het alleen maar omdat het plaatsen pijn kan doen. Maar als je jarenlang de pil hebt geslikt, kan het geen kwaad om eens andere opties te onderzoeken, bijvoorbeeld omdat het risico op trombose groter wordt naarmate je ouder wordt. Een ideale vorm van anticonceptie bestaat helaas nog niet, elke manier heeft wel een of meerdere nadelen. Het enige wat je kunt doen, is kijken wat op dit moment het beste bij jou past. En als je zeker weet dat je geen kinderen meer wilt, is sterilisatie – voor hem of voor jou – in mijn ogen de beste optie.”
Over hormonen gesproken: is het nu wel of geen goed idee om die te slikken tegen overgangsklachten?
“Absoluut wél. Ook weer zo’n misverstand: de hormoonpillen die nu voorgeschreven worden zijn niet dezelfde als die je moeder of oma vroeger kreeg en waar je misschien bang voor bent gemaakt. Tegenwoordig hebben we bio-identieke hormonen, die een exacte kopie zijn van de hormonen die je lijf zelf aanmaakte voor je in de overgang kwam. Ze vergroten dus niet de kans op kanker. Sterker nog: uit de nieuwste langetermijnstudies blijkt dat vrouwen die deze pillen slikken juist minder vaak borstkanker krijgen en langer leven. Kijk, vroeger werd de gemiddelde vrouw een jaar of zeventig. Als je in de overgang kwam, was je lichaam zich dus al langzaam aan het voorbereiden op de dood. Tegenwoordig worden we met gemak negentig of zelfs honderd – mits je goed voor jezelf zorgt. Als je als gevolg van de overgang slecht slaapt, dikker wordt, minder makkelijk beweegt en constant moe, gefrustreerd of ongelukkig bent, bevordert dat niet een gezonde leefstijl. Daarom is het gezonder de hormonen die je lichaam niet meer aanmaakt, te vervangen door een natuurlijke kopie. Alle gynaecologen zouden dit in mijn ogen moeten aanraden.”
In Nederland lopen veel vrouwen te lang door met menstruatie- of overgangsklachten. En veertig procent van de vrouwen negeert de oproep voor een uitstrijkje. Heeft dit met schaamte te maken, denk je?
“Oh my goodness, meen je dit nou? Gaan jullie niet gewoon op regelmatige basis op controle bij de gynaecoloog? In Duitsland doen vrouwen dit elk jaar, net zoals je elk jaar naar de tandarts gaat. Natuurlijk hoort een beetje schaamte erbij. Niemand vindt het leuk om naakt in die stoel te gaan liggen, ik ook niet. Maar jezelf niet laten onderzoeken omdat je het genant vindt, dat is vreselijk. Ik denk dat ik dringend Nederlands moet leren en bij jullie langs moet komen om voorlichting te geven.”
Laten we maar meteen beginnen dan: wat zouden alle moeders hun dochters moeten leren?
“Heel veel, daarom heb ik ook een boek geschreven. Maar ja, ik heb het aan mijn eigen dochter van vijftien gegeven en ze heeft het nog steeds niet gelezen, haha. ‘Ik weet alles al, mam’, zegt ze dan. Het belangrijkste is om je kind zelfvertrouwen te geven, en dat doe je niet door je eigen verhaal op haar te projecteren. Je dochter bestaat voor de helft uit ander dna, ze is geen kopie van jou. Dat jouw menstruatie elke maand een hel was, hoeft dus niet te betekenen dat haar hetzelfde te wachten staat. En als jij je voor je lichaam schaamt, hoeft zij dat niet over te nemen. Ongemerkt doen we het allemaal, zelfs ik. Toen mijn dochter laatst vertelde dat ze condooms had gekocht, vond ik dat afschuwelijk. ‘Je zou juist trots moeten zijn omdat ik mijn verantwoordelijkheid neem’, zei ze. En ze had gelijk. Waarschijnlijk vond ik het zo vreselijk omdat ik zelf heb gewacht tot ik zeventien was, maar zij is veel volwassener dan ik op die leeftijd. We moeten dus niet ons eigen verhaal aan onze dochters opdringen, maar open en positief zijn. Zo kunnen ze hun eigen verhaal maken.”
Lees ook: Pijn bij het vrijen? Dit kun je eraan doen volgens een seksuoloog
Bron: archief Santé, tekst: Marion van Es Foto: Getty Images
Tip van de redactie
Samsung Galaxy draadloze oordopjes
