Kun je slaaptekort inhalen door een powernap?

Tekst: Redactie Santé

22 december 2025

Merijn van de Laar is slaapwetenschapper en auteur van Slapen als een oermens. Hij geeft antwoord op de vraag of je slaaptekort kunt inhalen door een powernap.

Merijn van de Laar: “Er is een verschil tussen slaaptekort en slapeloosheid. Heb je te weinig tijd in bed doorgebracht, dan noemen we dat een slaaptekort. In de praktijk wordt dat vaak verward met slapeloosheid. Dat is het geval als je een slechte slaapkwaliteit hebt: dat je moeite hebt met in slaap vallen, met doorslapen en/of dat je ’s ochtends erg vroeg wakker wordt. Je ligt wel lang genoeg in bed, maar je hebt geen goede nachtrust.”

Boosten

“Heb je je ’s nachts weinig slaap gegund, dan kan een dutje overdag helpen om de gevolgen van dat slaaptekort te verminderen. Een powernap kan na een korte nacht je geheugen en leervermogen boosten. Ook het probleemoplossend vermogen kan dan weer beter worden. Bij atleten zien we tevens dat een dutje na een korte nacht voor betere fysieke prestaties zorgt. Laat je powernap maximaal zo’n dertig minuten duren. Anders kom je in een volgende fase van je slaapcyclus en kun je bij het wakker worden last krijgen van slaperigheid. Heb je een keer écht heel weinig uren in bed doorgebracht, dan kan een powernap van negentig minuten fijn zijn. De meeste mensen hebben in die tijd de gehele slaapcyclus doorlopen, dus na die negentig minuten word je ook weer fris wakker.”

Lees ook: ‘7 tips om beter te slapen als je ziek bent’

Slaapdruk

“Bij slapeloosheid kan powernappen de slaapproblemen juist verergeren. Een gezonde dosis slaapdruk is belangrijk om ’s avonds makkelijk in slaap te kunnen vallen en bij slapeloosheid is die slaapdruk vaak erg laag. Ga je overdag slapen, dan vermindert die slaapdruk nog meer. Het is soms beter om juist wat korter in bed te gaan liggen: iets later naar bed en iets vroeger opstaan, om zo je slaapdruk op te bouwen. Een belangrijke tip om je slaaprust te verbeteren: zorg voor ontspanning overdag. Ben je gespannen of onrustig, dan wordt de slaap vaak een vertaling van je gemoedstoestand overdag. Zorg er ook voor dat je jezelf voldoende blootstelt aan daglicht, het liefst in de buitenlucht en direct ’s ochtends. ’s Avonds dim je juist de lichten. Ook belangrijk: zet de verwarming niet te hoog in de slaapkamer en zet je wekker uit het zicht. Het blijkt dat mensen meer tijd nodig hebben om in slaap te vallen als ze op de wekker hebben gekeken. Maak je niet druk als je soms even wakker wordt. Na de eerste vierenhalf à vijf uur hebben de meeste mensen hun diepe slaap wel gehad en komen ze in een lichtere slaap terecht. Vaak word je dan eventjes wakker. Tot twee à drie keer wakker worden in een nacht is normaal. En ook als het dan eventjes duurt voordat je in weer slaap valt, hoeft dat niet te betekenen dat het een slechte nacht is. Zolang je gewoon lekker ontspannen ligt.”

Tip van de redactie

Slapen als een oermens: eeuwenoude wijsheden voor een betere nachtrust.

Beeld: Getty Images