Vet is gewoon vet gezond
2 november 2021
Dat vetten niet alleen maar slecht zijn, is bekend. Ze zijn superbelangrijk voor een gezond lichaam en kunnen je zelfs helpen als je wilt afvallen.
Vetten geven smaak aan je voeding en vorm aan je lichaam. En ze doen nog meer voor je: ze staan aan het roer van elke goed
functionerende lichaamscel. Ook reguleren ze je immuunsysteem en je hele hormoonhuishouding, waaronder de productie van
testosteron, progesteron en oestrogeen. Kortom, vetten hebben invloed op je menstruatie, energielevel, vruchtbaarheid en hoe je je voelt. Als je te weinig (goede) vetten binnenkrijgt, gaat je lichaam op den duur tegensputteren en kun je last krijgen van kwaaltjes en ontstekingen die weer kunnen leiden tot hart- en vaatziektes, diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterol.
Er zijn twee categorieën vetten:
De vetten die je lichaam zelf aanmaakt en de vetten die in voeding voorkomen. De vetten in voeding zijn afkomstig van planten en dieren en worden onderverdeel in verzadigde en onverzadigde vetten. In de natuur komen geen slechte vetten voor. Alleen worden sommige vetten ongezond doordat ze worden bewerkt.
Om vet kwijt te raken, moet je goede vetten eten. Van goede vetten krijg je géén extra vetcellen en geen hoger cholesterol.
Vooral als je bewerkte koolhydraten eet, maakt je alvleesklier veel insuline aan om deze koolhydraten om te zetten in glucose. Maar insuline heeft nog twee andere taken: het opslaan van nieuwe lichaamsvetten en het tegengaan van de vetverbranding. Dus hoe meer glucose er wordt aangemaakt, hoe moeilijker het wordt om van je overtollige kilo’s af te komen.
Om af te vallen, moet het insulinelevel in je bloed laag zijn. En dat is het geval als je bloedsuikerspiegel niet te veel schommelt. Bijvoorbeeld door witmeelproducten te laten staan en te gaan voor goede koolhydraten (groente, fruit) en goede vetten (avocado, olijfolie, vis, noten).
Als je op een broodje met kaas roomboter (verzadigd vet) smeert, is de roomboter het gezondste onderdeel van de maaltijd, omdat het een gezonde bouw- en brandstof is. Recent onderzoek (US National Institute of Health) laat zien dat het eten
van verzadigde vetten niet per se een effect heeft op vroegtijdige sterfte, vaatziektes en suikerziekte.
Cardioloog Remko Kuipers: “Pas als je je biefstuk en vis vervangt door koolhydraten (suikers) gaat het mis. Dan heb je dertig
procent meer kans op hart- en vaatziekten.”
Verzadigde vetten
Verzadigde vetten worden vaak gezien als de vijand. Ze zitten onder andere in koek, gebak en snacks, maar ook in
dierlijke producten zoals vet vlees, volle melkproducten en volvette kaas. Verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol van het
bloed en dat is slecht voor de bloedvaten en verhoogt de kans op hart- en vaatziekten, aldus het Voedingscentrum op haar website. Het Voedingscentrum raadt dan ook aan om producten met veel verzadigd vet te vervangen door producten met veel
onverzadigd vet.
Healthy
Uit de hoek van de orthomoleculaire, natuurlijk geneeskunde klinken weer andere geluiden. Verzadigde vetten zouden niet per se ongezond zijn. Sterker nog: er zouden zelfs healthy verzadigde vetten bestaan.
Richard de Leth is specialist in gezondheidsmanagement, auteur en expert op het gebied van vitaliteit en gezondheid:
“Ongezonde vetten worden vaak gezien als de vijand. En er zijn zeker verzadigde vetten die ongezond zijn. Maar er zijn ook
verzadigde vetten die wél healthy zijn. Gezonde verzadigde vetten zitten bijvoorbeeld in kokosolie, ghee, moedermelk en
roomboter. We zijn bang gemaakt voor vetten, waaronder verzadigde vetten. En dus zijn we er minder van gaan eten en
zijn we als vervanging meer geraffineerde (fabrieks)producten gaan eten. Op die manier krijgen we veel transvetten binnen
en minder plantaardige voeding.
Transvetten
Een lastige kwestie dus, die verzadigde vetten, waar zelfs experts het niet met elkaar over eens zijn. Waar wél overeenstemming over is, is dat transvetten de échte bad guys zijn. Sinds 1913 worden fabrieksmatig plantaardige oliën (omega 6) zoals zonnebloemolie geproduceerd en als goedkope hulpstof aan voeding toegevoegd.
Deze transvetten komen in de natuur niet voor en zijn enkel het product van kunstmatig bewerkte voeding. Denk aan:
kant-en-klare sauzen, marinades, koek, gebak en veel toetjes. Transvet is gif voor je lichaam, omdat het de cellen beschadigt.
De afgelopen vijf jaar zijn we zo’n vijftien procent minder vetten en oliën gaan eten, zo’n 22 gram per dag (bron: RIVM). Dat is ver onder de maat van de adviezen van het Voedingscentrum, want de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ligt voor vrouwen
op 40 gram goede oliën en vetten en voor mannen op 65 gram.
Tekst: Esmir van Wering, Beeld: Getty Images
Boekentip
Lees ook
Ik verloor 30 kilo en mijn beste vriendin
Zo bewaar je een halve avocado
