Verlies

Hoe ga je om met een verlies tijdens de feestdagen?

Wat als je een verlies hebt meegemaakt en de feestdagen dichterbij komen? We spreken er over met rouwcoach Benthe van Bree.

De feestdagen staan bekend als een tijd waarin je samenkomt met je geliefden om een gezellige tijd te hebben. Het heeft echter ook een keerzijde. De dagen zijn extra moeilijk wanneer je iemand moet missen. Sommigen slaan de ‘feest’dagen dan ook het liefst over. Hoe ga je om met verlies en hoe kom je deze dagen door? 

Benthe van Bree is rouwcoach. Door middel van het geven van onlinecursussen, webinars en sprekersklussen helpt ze onder andere om leerkrachten en professionals te begeleiden in hoe zij jongeren kunnen ondersteunen tijdens een rouwproces. Benthe kreeg zelf ook te maken met groot verlies. Ze verloor haar zusje tijdens de geboorte, ging door een scheiding van haar ouders en verloor haar vader. We spreken haar over een verlies tijdens de feestdagen. 

Hoe was jouw eerste Kerst zonder je geliefden?

“Het was vooral heel onwerkelijk. Vooral die eerste keren ben je heel erg aan het denken, hoe was die laatste keer? Het is daarnaast ook heel confronterend. Ik ging na de Kerst het nieuwe jaar in en dan is het voor het eerst een Kerst en Oud en Nieuw zonder je vader. Dat had ik ook bij de scheiding van mijn ouders. Je ziet op de reclames allemaal gezellige families bij elkaar en dat maakt het extra confronterend. De mensen op de reclames zijn altijd vrolijk, maar dat hoeft niet voor iedereen te gelden. Het is ook oké als je verdrietig bent tijdens Kerst.”

Lees ook: rituelen rond de dood, dit kun je van anderen leren

Wat maken die feestdagen zo lastig?

“Je hebt altijd het gevoel dat je blij en vrolijk moet zijn tijdens de feestdagen. Omdat mensen samenkomen om gezellig te eten met elkaar en omdat er veel alcohol is. Maar daar zit jij op dat moment niet op te wachten. Je hebt het gevoel dat je je beter moet voordoen dan je je voelt. En dat maakt het heel ingewikkeld.” 

Overslaan of erheen gaan?

“Vooral een eerste Kerst gaan heel veel mensen je vragen om te komen omdat ze bang zijn dat je verdrietig bent. Eigenlijk voelde ik me niet alleen, want ik werd door heel veel mensen uitgenodigd. Alleen was het niet zoals we het normaal deden. Ik wilde het normaal houden, maar dat was het überhaupt niet meer door het gemis. Heel veel mensen proberen je op te vrolijken, maar het is ook oké om verdrietig te zijn en soms ook ‘nee’ te zeggen. Zoek de mensen om je heen waar je helemaal jezelf kunt zijn en je je niet beter hoeft voor te doen.” 

Hoe gaat de omgeving ermee om?

“Die vinden het heel lastig. Ik merkte bijvoorbeeld dat mensen niet wisten wat ze op een kerstkaart moesten zetten, of dat ze niet goed wisten wat ze moesten zeggen tijdens Oud en Nieuw. Ik zeg ook altijd: zeg liever dat je niet weet wat te zeggen dan dat je wegloopt. Desnoods geef je alleen een knuffel, maar loop niet weg omdat je het niet weet. Ik merk dat vriendinnen het er gewoon lieten zijn. Ze schreven een lieve kaart voor me en gingen het niet uit de weg.”

En andersom: wat kun je doen voor iemand die een verlies heeft meegemaakt?

“Ik adviseer altijd om een kaart te schrijven en daarin te zetten dat iemand welkom is, maar dat diegene zich niet verplicht hoeft te voelen. En dat je aan diegene denkt. Dat het ook oké is als iemand niet de hele tijd vrolijk is. Tijdens de feestdagen zelf is het goed om de naam van de overledene noemen. Het is heel fijn voor degene die rouwt om de naam te horen en om niet te doen alsof het er niet is. Maak bijvoorbeeld een gerecht dat de overledene altijd maakte, zodat diegene er toch een beetje bij is.”

Tip van de redactie:

Helpen bij verlies en verdriet is een onmisbare gids voor wie rouwt of een dierbare wil bijstaan in zijn verdriet. In deze volledig nieuwe editie toont Manu Keirse aan de hand van vele herkenbare voorbeelden hoe rouwen niet gelijkstaat aan afscheid nemen, maar aan anders leren vasthouden. Voor meer info klik op onderstaande button.

TEKST RACHEL VIETH
BEELD GETTY IMAGES
24 NOVEMBER 2023