Q&A: Waarom blozen we?

14 maart 2023

Corine Dijk (42) is gedragswetenschapper en klinisch psycholoog aan de Universiteit van Amsterdam. Ze geeft dit keer antwoord op de vraag: “Waarom blozen we?”

Corine Dijk: “Blozen komt voor in situaties waarin je je acuut bewust bent van het oordeel van een ander. En vooral dat van iemand die er voor jou toe doet. Je ziet jezelf op zo’n moment door de ogen van een ander. Dat zorgt voor een fysiologische reactie: je bloedvaten verwijden en je wangen kleuren rood. Je bloost niet alleen bij schaamte, maar ook als je voor een grote groep staat, iemand leuk vindt of een compliment krijgt van iemand die je hoog hebt zitten, zoals je baas.”

BLOOSSCHAAMTE

“Hoe vaak je bloost, hangt grotendeels af van je persoonlijkheid en hoeveel je geeft om andermans mening. Sommige mensen kunnen die makkelijk van zich af laten glijden, terwijl anderen zich er langer druk om maken. Tieners blozen bijvoorbeeld vaker, omdat zij zich meer van anderen aantrekken. Hoe zichtbaar het is, hangt af van je huidskleur. Bij een lichte huid valt blozen nu eenmaal meer op. Toch wordt de zichtbaarheid van blozen vaak overschat. Het kleurverschil is minder intens dan je zelf denkt. Er bestaat veel schaamte rond blozen, omdat we in een maatschappij leven waarin stoer, sterk en competent zijn meer gewaardeerd wordt dan lief en onderdanig. Blozen straalt onzekerheid uit en dat vinden we over het algemeen geen fijne eigenschap. Je bloost vaak in situaties waarin je controle wilt over je sociale imago. En dat is het probleem: blozen kun je niet controleren. Ook de gevolgen van blozen worden vaak overschat. Anderen zien je misschien niet als de meest stoere persoon, maar dat maakt je geen minder leuk mens.” 

Lees ook: ‘Op zoek naar de perfecte nude-kleurige lipstick? Check je tepels!’

ONDERLIGGEND PROBLEEM

“Blozen heeft iets verzoenends. Je laat zien: jouw mening doet ertoe, ik ken mijn plaats in deze groep. Hoe lager je in de sociale hiërarchie zit, hoe meer je waarschijnlijk bloost. Een ceo maakt zich minder druk om wat mensen van hem of haar vinden en zal niet zo vaak blozen. Als je blozen echt vervelend vindt, zijn er drastische opties, zoals het doorsnijden van bepaalde vertakkingen in je zenuwstelsel. Maar beter is het om te werken aan het onderliggende probleem. Mensen met extreme bloosangst hebben vaak een enorm lage eigenwaarde. Daar is wat aan te doen. Blozen is een mooi, oprecht en betrouwbaar signaal, want je kunt het niet faken. Bovendien vinden we mensen die hun emoties laten zien vaak leuker.”

Beeld: Gettyimages