Waarom vinden we het zo moeilijk om niks te doen?

Tekst: Maaike van Oostveen

4 oktober 2025

Monique Bakhuijzen is holistisch GZ-psycholoog en legt aan Santé uit waarom het zo moeilijk is om helemaal niks te doen.

Monique Bakhuijzen: “Ons brein heeft rustpauzes nodig, maar de hoeveelheid prikkels die we per dag binnenkrijgen, is vele malen hoger dan dat we pakweg honderd jaar geleden, in 1925, binnenkregen. In deze maatschappij staan we 24/7 aan, we moeten overal op reageren, er zijn steeds meer technische middelen waardoor we sneller kunnen werken en we moeten ook steeds harder werken. Onderweg naar huis luisteren we een podcast, en eenmaal thuis ‘moeten’ we sporten. Of we belonen onszelf met een avondje op de bank, waarbij we een spannende serie kijken of op sociale media scrollen. Er is dus nooit een moment van écht niks doen, van voor je uit staren. Inmiddels staan we ook al zo lang aan, dat ons brein het normaal is gaan vinden. Hierdoor vinden we het ook zo moeilijk om opeens niks te doen.”

Lees ook: ‘Vervelen is gezond en dit is waarom’

Hersteltijd

“Je hebt echter tijd nodig om te herstellen. Ik vergelijk het met een telefoon: daar moet je ook af en toe alle tabbladen van sluiten, anders wordt-ie traag. Dat geldt voor je hersenen en je zenuwstelsel net zo. Niksen heeft dus niks met lui zijn te maken, het is héél goede selfcare. En dat hoeft niet moeilijk te zijn! Je hoeft namelijk niet opeens urenlang stil te zitten – met vijf minuten ben je er al. Ik pak graag een kop thee, ga op de bank zitten en kijk naar buiten, naar mijn tuin. Als je dit vaker doet, kun je zo’n momentje nog wat krachtiger maken. Ik let bijvoorbeeld ook op mijn ademhaling en op mijn lichaamshouding. Ook check ik even in bij m’n lichaam: zit er ergens spanning? Heb ik ergens last van? Na deze vijf minuten ben ik weer helemaal gereset. Dit kun je prima tijdens je werk ook doen. In plaats van je telefoon te pakken om even op sociale media te scrollen, ga je bewust even naar buiten kijken. Zet eventueel je timer.”

Inchecken bij jezelf

“Niksen is ook lekker je gedachten uit laten rollen. De hele dag neem je daar de tijd niet voor, waardoor het vaak zo is dat ze ’s avonds, als je in bed ligt en eigenlijk wilt slapen, opeens allemaal voorbijkomen en je gaat liggen piekeren en malen. Hoe vaak je dit ‘niksen’ op een dag wilt herhalen, is voor iedereen anders. Check vooral dagelijks bij jezelf in: hoe voel ik me? Ben ik moe? Heb ik een druk hoofd? Doe je dit vaker, dan word je je bewuster van je gevoel en kun je het veel sneller en beter toepassen.”

Beeld: Getty Images