Hoe werkt ons evenwichtsorgaan eigenlijk?

14 juli 2020

Over sommige dingen ga je pas nadenken als je er last van krijgt. Heb je balansproblemen of voel je je weeïg in een vliegtuig of bus? Er bestaat een kans dat je evenwichtsorgaan ermee te maken heeft.

Het ligt in het binnenoor. En omdat het zo kwetsbaar is, wordt het omgeven door rotsbeen. Rotsbeen is het stevigste bot van het lichaam. Het evenwichtsorgaan vormt samen met het gehoororgaan een eenheid. Maar hoe werkt-ie nou precies dan?

Lees ook: ‘Zo werken je longen‘

2 delen

Het evenwichtsorgaan bestaat globaal uit twee delen. Drie halfcirkelvormige kanalen en twee otolietorganen. De informatie vanuit de halfcircelvormige kanalen en otolietorganen gaat naar de hersenen. En die info levert een belangrijke bijdrage aan het behouden van het evenwicht, zowel als je stilstaat als wanneer je beweegt. En zorgen voor een stabiele blik tijdens hoofdbewegingen. In de kanalen zit de vloeistof endolymfe. Deze vloeistof komt in beweging zodra jij je hoofd beweegt. En geeft je hersenen de info die nodig is voor jou om je hoofd recht te houden en te voelen waar het zich bevindt.

Duizelig

Je kunt een erfelijke aanleg hebben om je snel duizelig te voelen. Duizeligheidsklachten komen relatief vaker voor bij mensen vanaf 65 jaar. En bij schade aan het evenwichtsorgaan kun je ook klachten krijgen. Na een harde val bijvoorbeeld. De signalen die de hersens normaal gesproken in goede orde ontvangen – door het gaan stromen van die endolymfe – worden dan verkeerd ‘gelezen’ of zijn onbekend voor je systeem. Met duizeligheid als gevolg. Overigens zijn er verschillende typen duizeligheid.

Oplossingen

In ziekenhuizen is een aantal methodes dat wordt toegepast om mensen te proberen van duizeligheidsklachten af te helpen. Twee ervan zijn deze: een arts draait je lichaam in een bepaalde positie, waardoor alles hopelijk weer op de plek waar het hoort te zijn belandt, binnen het evenwichtsorgaan. En: het orgaan wordt zelfs helemaal uitgeschakeld, met medicijnen. Dit wordt doorgaans alleen toegepast bij mensen die een zeer ernstige vorm van draaiduizeligheid hebben.

Weetjes

Feitelijk hebben we twee evenwichtsorganen, aan iedere kant van ons hoofd één. Tenslotte hebben we ook twee oren. In het Engels noem je dit orgaan organ of balance. En voor mensen die duizeligheid of misselijkheid ervaren tijdens het vliegen, is de verklaring niet eens zo heel lastig. Je ogen zien namelijk iets anders dan je evenwichtsorgaan voelt. Die laatste ‘weet’ dat je hoger dan ooit ziet, maar je ogen en je brein zien enkel het tv-schermpje voor je. Die disbalans kan duizeligheid veroorzaken.