Desiree heeft de ziekte van Crohn

25 april 2023

Als voetballer stuitert ze over het veld met de Nederlandse Leeuwinnen. Maar topsporter Desiree van Lunteren is niet altijd een brok energie. Ze heeft namelijk de ziekte van Crohn.

“Een maand geleden had ik voor het laatst een aanval van buikpijn. Ik was thuis in mijn appartement in Freiburg, Duitsland, de stad waar ik sinds een jaar voetbal. De pijn is misselijkmakend. Het enige dat ik wil is me zo klein mogelijk maken en op bed liggen. En als ik mijn vriend bel, zegt hij: ‘Het komt wel weer goed, doe maar rustig aan.’ En dat rustig aan doen is het enige dat ik op dat moment kan doen. Wachten tot de pijn weer wegtrekt.

Voetbalgezin

Ik ben opgegroeid in een echt voetbalgezin. Mijn vader, mijn moeder en mijn oudere broers voetbalden allemaal, dus het was logisch dat ik er ook mee begon. Mijn talent werd snel ontdekt en op mijn zestiende speelde ik al bij de voetbalclub AZ en zat ik in het team van Oranje onder de negentien. Verjaardagen en uitgaan waren er voor mij vanaf dat moment niet meer bij, voetbal was mijn leven.

Kruipend over het veld

Eigenlijk had ik toen al buikpijnklachten en ging ik daarmee een paar keer naar de huisarts. ‘Het komt vast door de hoeveelheid energiedrankjes die je drinkt,’ zij hij. Het zou kunnen. Sommige periodes ging het goed, andere periodes ging het slecht. In hoeverre de energiedrankjes daar invloed op hadden, kon ik niet ontdekken. Een onderzoek voor de klachten plande ik in toen ik achttien was. Maar daarmee wilde ik wel even wachten tot het EK voorbij was, want daar waren we nou net zo hard voor aan het trainen. Ik had inmiddels de overstap naar Telstar gemaakt en had het daar erg naar mijn zin.

Toen ging het mis

Maar op een toernooi met de Oranjemeiden net voor het EK ging het helemaal mis. We hadden een warming-up voor een wedstrijd tegen Duitsland en ik had zoveel pijn dat ik haast over het veld kroop. Ondanks de pijnstillers die de teamarts me in de kleedkamer al had gegeven, kon ik alleen nog maar voorover buigen van de pijn. Rechtop staan lukte niet en ik was kotsmisselijk. En hoewel ik eigenlijk altijd –zoals topsporters dat doen- gewoon door wilde gaan, kón ik nu echt niet meer. 

Onderzoek

Weer thuis werd ik zo snel mogelijk onderzocht. Met een camera gingen de artsen mijn darmen in en op de monitor zagen we eigenlijk allemaal –mijn ouders, de dokters en ik zelf- dat er van alles mis was. Mijn hele darmen zaten vol met ontstekingen, al in het eerste stuk, maar eigenlijk door mijn gehele darmen. ‘Desiree, je hebt de ziekte van Crohn, kreeg ik even later die dag te horen.’ Maar wat dat voor de rest voor mijn leven in zou houden, wist ik op dat moment niet. Ik reageerde vrij rustig, pakte de patiëntenfolders aan en ging met mijn ouders mee naar huis.

Team-arts

Mijn teamarts reageerde geschrokken toen ik haar de uitkomst van het onderzoek mailde. Ikzelf had toen nog steeds eigenlijk geen idee van de ernst van deze ziekte. Ik was er een beetje gelaten onder en dacht: ‘We zien het allemaal wel.’”

Op de eerste hulp

Het moeilijke van Crohn is dat je niet goed weet wat de triggers zijn waarop jouw lichaam reageert met buikpijn. Bij sommige mensen is er een duidelijk verband tussen wat ze eten en wanneer ze last krijgen. Bij mij is dat niet zo. Ik kan in principe alles eten en drinken, zelfs Chinees en een wijntje op z’n tijd. Ook was het zoeken met de medicatie die ik kreeg vanaf het moment van de uitslag. Ik kreeg pillen en een prik. Maar in dat jaar leek vrijwel niets te helpen en belandde ik bijna iedere nacht op de eerste hulp van het ziekenhuis met zoveel pijn. Dan leek het daarna wel weer even te gaan, maar de nacht erop was de pijn weer zo hevig dat ik me weer meldde. Ondertussen viel ik vreselijk af. De aanvallen bestonden niet alleen uit buikpijn, maar soms moest ik wel vijftien keer per nacht naar de wc en had ik diarree. En daarbij had ik soms zelfs ook een emmer onder me hangen omdat ik over moest geven tegelijkertijd. Ik heb me nog nooit zo ellendig gevoeld als in die periode. Ik voelde me uitgeput.

Blijven voetballen?

Ondertussen maakte ik me ook zorgen. Hoe moest ik blijven voetballen met deze ziekte? En als ik niet meer zou kunnen sporten, wat moest ik dan in vredesnaam met mijn leven? Ik speelde pas net in het Nederlands elftal. Dit zou toch niet het einde van mijn loopbaan in de voetbal betekenen?

Maar hoe slecht ik me ook voelde, een training sloeg ik vrijwel nooit over. Ik zette mijn blik op oneindig en ging gewoon het veld op. niet teveel nadenken en gewoon doen. Ik had net deze megagrote kans gekregen, die wilde ik me absoluut niet laten afnemen.

Onder het mes

Met medicijnen kregen we de Crohn redelijk onder controle, maar toen kwamen de artsen er in onderzoek achter dat er wel een vernauwing ontstond in het stuk van mijn dunne naar mijn dikke darm. Dat was gevaarlijk, want als die vernauwing ernstiger werd, zou mijn ontlasting zich geen weg meer kunnen vinden. Er zat niets anders op dan een operatie om een stuk van mijn darm te laten verwijderen. In 2013 ging ik onder het mes.

Medicijnen

Na deze operatie en met een combinatie van verschillende medicijnen kan ik zeggen dat het nu redelijk met me gaat. Al weet ik niet beter dan dat ik af en toe gewoon vreselijke buikpijnaanvallen heb. Dat blijft en ik probeer dat maar te accepteren. Net zoals dat ik denk dat mijn lichaam misschien wel meer tijd nodig heeft om te herstellen na een zware training, dat ik eerder vermoeid ben dan anderen en dat ik soms misschien ook op het veld net iets langzamer ben. Maar dat zijn allemaal dingen waarvan ik denk dat ze zo zijn en die ik natuurlijk nooit zeker kan weten. Net zoals de tips die sommige mensen me geven. De een zegt dat ik bepaalde kruiden moet slikken en mijn moeder kwam laatst met dat ik mijn vlees voortaan in kokosvet moest gaan bakken. Het is lief dat ze meedenken, maar ik heb niet het idee dat het me echt helpt.

No stress

Ik merk wel dat stress bij mij wel een negatief effect heeft. In de periode voor een belangrijke wedstrijd is de kans dat ik er last van krijg groter. Daarom probeer ik stress zoveel mogelijk te vermijden, maar dat lukt natuurlijk niet altijd. Er zijn vaak genoeg wedstrijden waar ik in de kleedkamer zoveel last heb dat ik voor de wedstrijd pijnstillers inneem. Zoals bij de finale van het afgelopen EK bijvoorbeeld. De meeste mensen denken dan misschien dat ik gewoon heel zenuwachtig ben en daarom buikpijn heb, maar ik weet wel beter. Gek genoeg weet ik inmiddels ook dat het helpt als mijn lijf goed doorbloedt, dus zodra ik flink bezig ben met rennen over het veld, wordt het meestal minder.

Veilig gevoel

Er zijn niet veel mensen die weten dat ik deze ziekte heb. Ik ben niet iemand die je hoort klagen. En als ik het al vertel, is het voor buitenstaanders moeilijk in te denken wat ik dan ervaar. Het kan de ene dag heel slecht gaan en de volgende weer stukken beter. Mijn teamgenoten weten het wel en bij mijn vriendin en kamergenoot Inez Kuip kan ik gelukkig altijd terecht. Ze merkt meteen als ik last heb, want ik ben dan een stuk ingetogener dan normaal. Ik vind het een fijn en veilig gevoel dat ze me zo goed kent.

Goede conditie

Met mijn vriend heb ik sinds een jaar een relatie. Het afgelopen jaar ging het heel goed met me. Dus ik denk zelfs niet dat hij zich kan indenken hoe slecht het ook kan gaan. Pas Skypte ik met de bondscoach. Ze vroeg me of ik erover nagedacht had wat ik moest doen als ik straks op het WK last zou hebben van mijn buik. Ik begrijp haar vraag, maar eerlijk gezegd: ik ben daar totaal niet mee bezig. Het heeft toch geen zin om te anticiperen op dingen die nu nog niet aan de hand zijn? Ik ben daar misschien te nuchter voor. Ik doe mijn best en hoop daar gewoon straks in goede conditie te staan. En hoe het verder gaat, zien we dan wel.

Wie is Desiree?

Desiree van Lunteren debuteerde in het Nederlands elftal in 2012, in een wedstrijd tegen Frankrijk. In 2017 werd ze sportvrouw van het jaar in Amsterdam en deed ze mee aan het EK waar de leeuwinnen eerste werden. Ze heeft inmiddels dik tweehonderd wedstrijden gespeeld en dik honderd doelpunten gescoord. In de zomer van 2020 maakte ze bekend dat ze zwanger was en in december 2020 beviel ze van haar eerste kindje. In maart 2021 werd bekend dat ze niet meer terugkeert bij Ajax, maar een overstap maakt naar PSV. 

De ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische darmontsteking die kan voorkomen in het hele spijsverteringskanaal en de darmwand aan kan tasten. De ziekte van Crohn komt steeds vaker voor, met name in de Westerse landen. Er zijn momenteel in Nederland ruim 80.000 mensen met een chronische darmontsteking. Dit is ongeveer 1 op de 200 mensen. Hiervan heeft iets minder dan de helft de ziekte van Crohn. De ziekte van Crohn wordt meestal ontdekt tussen 15 en 30 jaar. Het kan echter op elke leeftijd ontstaan. De ziekte komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Ongeveer een vijfde tot een kwart van de patiënten is jonger dan 20 jaar. De symptomen zijn: diarree (vaak vermengd met bloed en slijm), buikpijn, bloedarmoede, vermoeidheid, gewichtsverlies, aandrang/ontlastingsincontinentie, koorts, aften in de mond. Meer info via de Maagleverdarmstichting: mlds.nl

Tekst: Santé/Merel Brons, Foto: GettyImages