Sandra werd mishandeld door haar eigen man en schoonouders

7 november 2023

Elk jaar zijn er 500 duizend Nederlanders slachtoffer van huiselijk geweld. 84% daarvan is vrouw. 21% van de vrouwen tussen de 20 en 60 jaar heeft weleens te maken gehad met geweld van haar (ex-)partner. Er zijn veel vooroordelen over slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Zo zouden ze uit zwakkere milieus komen en lager zijn opgeleid of niet mondig zijn. Maar huislijk geweld komt in alle lagen van de bevolking voor, zo blijkt. Door schaamte- en schuldgevoelens durven veel slachtoffers (vrouwen én mannen) geen hulp te vragen. Sandra (37) doet vandaag haar verhaal aan Santé.

“Heel lang heb ik het voor me gehouden. Ook mijn vrienden en familie wisten niet wat er speelde in mijn relatie. Ik zie mezelf als een onafhankelijke, zelfstandige vrouw. Die laat zich niet mishandelen door haar partner. Toen ik Paul leerde kennen, leek hij een rustige jongen. Zachtaardig, bescheiden. Gevoel voor humor. Hij was beginnend journalist, zelf studeerde ik sociologie. Ik was gevleid toen hij me een kaartje stuurde met zijn telefoonnummer. Na een paar afspraakjes waren we allebei verliefd. Het eerste halfjaar was leuk en zorgeloos. We gingen uit, bezochten musea, gingen op vakantie. Af en toe kon Paul opeens erg boos worden, daar schrok ik van. Maar het ging om onschuldige, alledaagse dingen. Het zal wel in zijn aard zitten, dacht ik.

Lees ook: Mara kreeg een nierziekte

Het eerste incident

Bij het eerste incident voelde ik heel sterk: nu moet ik eigenlijk bij hem weggaan. Maar ik heb niet naar die innerlijke stem geluisterd. De exacte aanleiding voor zijn woede-uitbarsting weet ik niet meer, maar het kwam erop neer dat ik iets had gezegd wat Paul opvatte als persoonlijke kritiek. Hij begon te vloeken en noemde me een ‘kutwijf’. Ik probeerde uit te leggen wat ik bedoelde, maar dat maakte hem alleen maar bozer. Hij was witheet en schopte me opeens tegen mijn scheenbeen. Ik was verbijsterd. Ik was opgegroeid in een beschermde omgeving, gewend dat mensen hun opvattingen met argumenten onderbouwen, niet met geweld. Het was vernederend en intimiderend.

Psychologische pijn

Die psychologische pijn was erger dan de fysieke. Paul bood zijn excuses aan en ik accepteerde die. Hij beloofde zijn driftbuien niet meer op mij af te reageren. Maar de uitbarstingen om triviale dingen bleven. Dan stonden we bijvoorbeeld samen in de keuken een hartige taart te maken en merkte ik argeloos op dat hij de crème fraîche was vergeten. Of ik had per ongeluk een fout gemaakt bij de verrekening van de kosten voor een vakantie. Hij voelde zich op zo’n moment persoonlijk aangevallen en tekortgedaan. Hij begon te schelden, te schreeuwen, tegen me te duwen en aan me te trekken. Op zo’n moment was alles aan mij fout en slecht.

Kinderwens

Ik ging steeds meer op mijn tenen lopen. Ik had een kinderwens. Misschien hoopte ik onbewust dat het beter zou gaan als we een gezin vormden. Niets bleek minder waar. Al in de week na de geboorte van Nina ging het helemaal mis. Paul bemoeide zich overal mee, liet ons geen seconde alleen en vond dat ik alles verkeerd deed. Toen we ruzie kregen over het verschonen van de luiers, gooide hij me uit bed. Hij schreeuwde in mijn oor, sprong op me en beukte met zijn vuisten op me in. Vanaf die tijd gebeurden zulke dingen regelmatig. Van de blauwe plekken was ik me niet eens bewust. Ik leefde in een roes. Mijn strategie was: verstand op nul en doorgaan.

Onveilig

Pas toen ik bij Paul weg was, bijna drie jaar later, realiseerde ik me hoe onveilig ik me al die tijd heb gevoeld. Het ergste was de voortdurende stille angst dat hij Nina iets zou aandoen. Omdat mijn contract niet werd verlengd, kwam ik thuis te zitten. Paul deed zijn werk als freelance journalist vanuit huis. Dat deed de situatie verder escaleren. Ik leefde afgesloten van de buitenwereld en nam niemand in vertrouwen. Dat durfde ik niet. Ik wilde niet dat anderen zouden weten dat ik mijn leven niet op de rit had. Bovendien: waar kon ik heen? Met een kind? Hoe zou Paul reageren? Ook schuldgevoelens speelden een rol. Dat hij buiten zinnen raakte van woede, daar zou ik zelf ook wel een aandeel in hebben. Ik analyseerde onze relatie en vergoelijkte zijn gedrag. Zo had ik de illusie dat de situatie nog enigszins beheersbaar was.

De fatale uitbarsting

Uiteindelijk kwam het in Frankrijk tot een fatale uitbarsting. Pauls ouders hadden een idyllische boerderij in de Languedoc, waar ze ons voor een vakantie hadden uitgenodigd. Daar kreeg ik een woordenwisseling met zijn moeder. Opeens was het klaar. ‘Ik heb genoeg van dit toneelspel’, riep ik. Ik sprong op en rende naar boven. Nina en ik gaan hier weg, besloot ik, en er komt een einde aan deze relatie. Terwijl ik kleding in een tas propte, hoorde ik voetstappen op de trap. Paul stormde binnen. Hij duwde me op bed en begon me te stompen, schoppen en slaan. Ik riep om hulp. Toen ik opnieuw voetstappen hoorde, dacht ik dat zijn ouders me te hulp zouden schieten. Maar zijn moeder viel me aan en duwde me terug op het bed. Zijn vader riep dat ik hysterisch was. In de slaapkamer ernaast hoorde ik Nina huilen en roepen om mij.

Ze zouden me vermoorden

Ik voelde me heel rustig worden. Nina en ik moesten overleven; als ik me verzette, zouden deze mensen me vermoorden. Ik maande ze tot kalmte, maar Paul en zijn ouders gingen maar door met hun geduw en getrek. Ze waren totaal de kluts kwijt. Uiteindelijk trok Paul me aan mijn haren de trap af. Ik hoorde Nina boven nog steeds huilen. Toen de gemoederen enigszins bedaard waren, ben ik naar Nina gelopen en heb ik mijn ouders gebeld. Die zijn in de auto gestapt en hebben een dag en een nacht gereden om me op te halen.

De laatste uren

De laatste uren waren bizar. ‘Hoe voelt het nu, een zoon hebben die zijn vriendin mishandelt?’ vroeg ik Pauls ouders. Zijn moeder lachte hysterisch, zijn vader wuifde alles weg. Paul zweeg. Terug in Nederland heb ik de sloten van het huis laten vervangen. Samen met een vriendin ben ik naar het politiebureau gegaan om aangifte te doen. De nasleep was een uitputtingsslag. Er moest een boedelscheiding worden geregeld en een omgangsregeling met Nina worden vastgesteld. Paul stond schreeuwend voor de deur, dreigde me aan te vallen, werkte tegen bij de mediator en schakelde het netwerk van zijn ouders in om zijn straf te ontlopen. Hij is er met een boete van een paar honderd euro van afgekomen.

Woede

Pas na mijn opluchting kwam de woede. Excuses, of zelfs maar erkenning van de gebeurtenissen, heb ik nooit gekregen. Dat vind ik vooral erg voor Nina. Zij heeft op een kwetsbare leeftijd gezien hoe haar moeder werd mishandeld. Zelf heb ik nog heel lang last gehad van herbelevingen, dan zag ik mezelf terug in dat huis in Frankrijk. Nu, vier jaar later, heb ik meer rust gevonden. De vraag hoe het heeft kunnen gebeuren, heeft me lang beziggehouden. Met hulp van een psycholoog ben ik op zoek gegaan naar antwoorden. Ik ben opgegroeid met een vrij driftige vader en daarom geneigd intimiderend gedrag makkelijker te accepteren dan een ander. Ook ben ik vanuit mijn jeugd gewend om de vuile was niet buiten te hangen en mijn zaakjes zelf op te knappen. Verder geloof ik in de glijdende schaal, waarbij een mens ongemerkt en ongewild grenzen overschrijdt.

Mijn liefde voor Nina

Mijn liefde en verantwoordelijkheid voor Nina hebben me uiteindelijk de kracht gegeven om in te grijpen. Ik ben verhuisd naar een andere stad en heb een nieuwe partner, met wie ik een fijne, harmonieuze relatie heb. Nina groeit op als een vrolijk en intelligent meisje. Het verwijt aan mezelf is gesleten. Diep in mijn hart voelde ik vier jaar geleden: mijn leven kan anders zijn en ik ben in staat om dat te creëren. Dat is me gelukt. De schaamte laat ik achter me.” 

Dit verhaal verscheen eerder in Santé, tekst Stephanie Jansen, beeld GettyImages

Hulp nodig?

In Nederland is voor ieder slachtoffer goede hulp beschikbaar, maar het is niet altijd even makkelijk deze te vinden. Daarom is er behoefte aan een website waar slachtoffers en naasten makkelijk en snel alle informatie kunnen vinden die ze zo nodig hebben, samen met een overzicht van hulpverlenende organisaties. Dit is de SlachtofferWijzer. Klik hier. Niet alleen slachtoffers vinden daar de weg naar de juiste hulp. Ook familieleden en hulpverleners vinden er tips over hoe ze het beste hulp kunnen bieden. Met speciale knoppen ‘deel met een slachtoffer’ kunnen zij bijvoorbeeld een slachtoffer attenderen op beschikbare hulp.

Tekst Santenl, beeld GettyImages

Tip van de redactie

Narcisme is een bekende en regelmatig voorkomende persoonlijkheidsstoornis. Als partner van een narcist heb je in eerste instantie geen idee dat je met een narcist te maken hebt. Narcisten zijn uitermate charmant en weten hun zwarte kanten goed te verbergen. In Narcisme in relaties krijg je antwoorden op vragen als Waar kun je een narcist aan herkennen? Welke gevolgen heeft dit gedrag voor de relatie? En nog veel meer. Voor meer informatie klik op onderstaande button.