Het verschil tussen een burn-out en overspannenheid

21 juni 2013

De termen burn-out en overspannenheid worden vaak door elkaar gehaald. Psycholoog Pieternel Dijkstra legt de verschillen uit.

Wat is eigenlijk het verschil tussen burn-out en overspannenheid? Volgens mijn huisarts ben ik overspannen, volgens de arbo-arts heb ik een burn-out. Feit is dat alles me even te veel is geworden; ik ben net gescheiden, heb een zoon van vijf en mijn moeder is pas overleden. Daardoor kan ik mijn werk tijdelijk wat minder goed aan. Ik wil graag werken – in ieder geval aan de slag blijven, al is het maar een paar uur per dag – maar de arbo-arts raadt het af. – M. van der P., Bodegraven         

Psycholoog Pieternel Dijkstra legt het uit: ‘De termen burn-out en overspannenheid worden nogal eens door elkaar gehaald. Op zich niet zo vreemd; veel symptomen zijn namelijk hetzelfde. Bij beide kun je klachten ervaren als vermoeidheid, lusteloosheid, gespannenheid, piekeren, slecht of juist overmatig slapen, prikkelbaarheid, emotionele labiliteit,concentratieproblemen, gedeprimeerdheid, hartkloppingen, spierpijn en hoofdpijn.

Het grootste verschil is dat bijeen burn-out een gevoel van uitputting voorop staat, dat is allesoverheersend. Een ander verschil is de ‘aanlooptijd’. Bij de meeste overspannen mensen zijn de klachten minder dan een halfjaar geleden begonnen, terwijl een burn-out het resultaat is van jarenlang op je tenen lopen. Wat ooit begon met een oververmoeid gevoel na de werkdag, is een uitgeput gevoel geworden al voordat de werkdag moet beginnen.

Voor zover dit van een afstand te beoordelen valt, lijkt het erop dat jij te maken hebt met een overspanning. Je hebt net een aantal zeer stressvolle gebeurtenissen in je leven meegemaakt: een echtscheiding en het overlijden van je moeder. Gezien de omstandigheden is het zeer begrijpelijk dat het je te veel is geworden.

Of het nu gaat om overspannen of opgebrand zijn, tegenwoordig zijn psychologen het er over eens dat je beter niet te lang uit het arbeidsproces kunt zijn. Werken geeft structuur aan je leven en voorkomt dat je te passief wordt – wat de klachten kan verergeren. Werken is dus prima, mits je natuurlijk niet te veel doet en voldoende rust neemt. Overspannen of burn-out, het belangrijkste is dat je kijkt wat je ervan kunt leren. Het kan zijn dat je nog een nieuwe routine moet opbouwen na je echtscheiding of het verdriet over wat er is gebeurd moet verwerken. Zorg dat je daarmee aan de slag gaat.’